Όταν αποφάσισα στις αρχές του καλοκαιριού να ταξιδεψω οδικως μαζί με ενα φίλο μου για την εξερεύνηση της Μικρας Ασίας δεν φανταζόμουνα στο ελάχιστο τον πλούτο των αρχαιολογικων ευρημάτων που θα ανακάλυπτα,και που θα με γέμιζαν με συναισθήματα θαυμασμού,αλλά και έκστασης.Περα όμως από τους αρχαιολογικους θησαυρούς γυρίζοντας ενα μήνα στην άλλη πλευρά του Αιγαίου θα διαπίστωνα οτι οι φυσικές ομορφιές και δαντελένιες ακρογιαλιές περικυκλώνουν αυτό το πανέμορφο πέλαγος.Και τέλος θα εμπέδωνα την πίστη μου οτι με τους γείτονες μας ενώνουν τόσα πολλά και το μόνο που μας κάνει να διαφέρουμε είναι η θρησκεία και η γλώσσα αν και σ αυτούς τους τομείς πολλά στοιχεία συμπίπτουν. Περάσαμε στη Μικρά Ασία ενα πρωινό της τελευταίας βδομάδας του Ιουλίου με καραβάκι από το Ετζεαμπατ για να βρεθούμε στο Τσανάκαλε, μιας τυπικής τουρκικής πόλης ξακουστής για την κεραμική της παράδοση,-εξ ου και το όνομα-που ιστορικά είναι συνδεδεμένη με την νίκη του τουρκικου στρατού τον Μάρτιο του 1915 εναντίον των συμμάχων στη μάχη της Καλλίπολης. Πολύ κοντά εντοπίστηκαν τα ερείπια του Ιλιον(Τροια) πρωτεύουσας των Τρωων που ήλεγχαν εκείνη την εποχή τα στενά των Δαρδανελλίων και αυτό τους απέφερε πλούτο. Δυστυχως δεν υπάρχει άθικτο κανένα μνημείο πλην κάποιων κερκίδων σε θέατρο της εποχής. Αντίθετα στη γειτονική αρχαία Ασσο. σώζονται ερείπια των δωρικού ναου της Αθηνάς με θέα στο Πέλαγος και στη Λέσβο.Κατηφορίζοντας μετά από 150χλμ φτάσαμε στο Αιβαλί. Μια πολη που έντονα οικιστικά στοιχεία από την Λέσβο, με πολλά χριστιανικά μνημεία και παράδοση στην σαπωνοποιία.Το κόλπο της πόλης κυκλώνουν τα Μοσχονήσια μια συστάδα νησίδων με αρκετες χριστιανικές εκκλησίες που λειτουργούν σαν τζαμιά αλλά και πλήθος εξοχικών τουριστικών συγκροτημάτων και σπιτιών. Συνεχίζοντας στα ενδότερα επισκεφθήκαμε την αρχαία Πέργαμο. Εντυπωσιακή θέα από την Ακρόπολη και από το αρχαίο θέατρο που είναι το πιο επικλινες του κόσμου.Δυστυχως οι αρχαίοι ναοί του Δία και της Αθηνάς έχουν μεταφερθεί στο μουσείο του Βερολίνου ενω παραμένουν στη θέση τους ο ναός του Τραιανού,ο θησαυρός των Τρώων, και το φημισμένο Ασκληπειίο.Επιστρέφοντας στα παράλια μπηκαμε στην παλαιά Φωκαια με το γενοβέζικο κάστρο,στη γειτονική Μενεμένη με τον προιστορικό οικισμό της Λάρισας και καταλήξαμε στην Μανίσα.
Την επομένη πήγαμε στις Αρχαίες Σάρδεις, σημαντικότατος συγκοινωνιακός κόμβος της αρχαιότητας που γνωρισε δόξα πλούτο και φήμη,πολλούς κατακτητές και αρκετές καταστροφές.Οι ανασκαφές του ξεκίνησαν πριν ενα αιώνα ανέδειξαν πλείστα ερείπια ναών, αγορών, θεάτρων, καθώς και πολυάριθμα νομίσματα της αυτόνομης πόλης και των μετέπειτα αυτοκρατορικών περιόδων όπως το ναό της Αρτέμιδας και το ρωμαικό γυμνάσιο.Το απόγευμα φτάσαμε στη Σμύρνη. Σήμερα είναι σχεδόν ενωμένη με το Καρσίγιακα (Κορδελιό)αφού τις 2 πόλεις χωρίζει το μεγάλο λιμάνι. Η Σμύρνη των 4 εκ δεν θυμίζει σε τίποτα την φημισμένη πόλη του περασμένου αιώνα. Η παραλιακή ζώνη διαμορφώθηκε πολύ ωραία μετά την τεράστια πρόσχωση όπου συναντάς τα πάντα από εστιατόρια και μπάρ που είναι διαρκώς γεμάτα από κόσμο, αλλά και μεγάλες λεωφόρους και πάρκα αναψυχής.Ερείπια της αρχαίας αγοράς βρίσκονται στο κέντρο της πόλης και ωραια σημεία το Αλσαντζακ το Κορντον το ρολόι το Πιερ το Ασανσερ.Ευχάριστη και δροσερή η βόλτα με το καραβάκι στο Καρσίγιακα. Ακολούθησε μια τετραήμερη περιοδεία στην εκπληκτικής ομορφιας χερσόνησο των Βουρλων,με επισκέψεις στο Güzelbahçe, τα Urla, τα Alaçatı, την Ilica,τον Çeşme, το Doğanbey, το Sıgacık και το Seferhisar. Ιδανικός τόπος για παραθέριση και χαλάρωση με ωραίες πόλεις και χωριά περικυκλωμένα από γαλάζιες δαντελωτές παραλίες και καταπράσινες πλαγιές. Επόμενος σταθμός η αρχαία Εφεσος ο πιο ελκυστικός αρχαιολογικός τουριστικός προορισμός της Τουρκίας.Πολύ λογικό δεδομένου οτι από τα υφιστάμενα κτίρια μπορεί κανείς να αποκρυπτογραφήσει το αστικό τοπίο, τους δρόμο, τις πλατείες, τα ωδεία, τα μαγαζιά, τις βιβλιοθήκες και τις στοές. Ο αναστηλωμένος ναός του Αδριανού, η βιβλιοθήκη του Κέλσου, τα Λουτρά, η Αγορά, το Πρυτανείο, και το Θέατρο διατηρούνται σε καλη κατάσταση. Σε μικρη απόσταση βρίσκεται ο Κιρκιντζές, ενα χωριό με εκπληκτική αρχιτεκτονική που έγινε γνωστό από το διήγημα της Δ.Σωτηρίου ‘’Ματωμένα χώματα’’. Έχει κηρυχθεί προστατευόμενος οικισμός, ενώ πολλά από τα σπίτια του έχουν αποκατασταθεί και λειτουργούν σαν ξενώνες, ενώ το παλιό σχολείο αποτελεί το πιο εντυπωσιακό κτίριο και λειτουργεί σαν εστιατόριο.
Την επόμενη μέρα προορισμός μας ήταν το γειτονικό Κουσάντασι, με ενδιάμεση στάση στο σπίτι της Παναγίας,μια μικρη εκκλησία σήμερα που θρυλείται οτι εκεί έζησε τα τελευταία χρόνια της ζωής της η μητέρα του Χριστού.Επισκέπτες και πολλοί μουσουλμάνοι ανάμεσά τους που αφήνουν στον τοίχο των ευχών ένα χαρτάκι με τις χάρες που ζητούν.Το Κουσάντασι η παληά πόλη με τα ψαροκάικα έχει μεταμορφωθεί και σήμερα υποδέχεται χιλιάδες τουρίστες διαθέτοντας εγκαταστάσεις για όλα τα γούστα. αλλά δεν διαθέτει τοπικό χρώμα. Πριν πάμε στην Ιεράπολη σταματήσαμε στην Αφροδισιάδα μια πολύ σημαντική πόλη της αρχαιότητας από την οπποία σώζονται ο ναός της Αφροδίτης το θέατρο,το ωδείο, μια βασιλική, μια αγορά, τα σπίτια και τα λουτρά, μία μνημειώδης πύλη και το τέλεια διατηρημένο στάδιο στο στυλ του καλλιμάρμαρου της Αθηνάς.Επόμενη στάση το Παμουκαλε. Αδύνατο να περιγραφεί με λόγια η φυσική ομορφια του τοπίου,με τους απολιθωμένους καταρράκτες-ένα γεωλογικό φαινόμενο μοναδικό στον κόσμο-,τις φυσικές θερμές πισίνες.Το αρχαιότερο spa στον κόσμο.Δίπλα η αρχαία Ιεράπολη σημαντικότατη πόλη της Ρωμαικής εποχής με το καλοδιατηρημένο ρωμαϊκό θέατρο, χτισμένο τον 2ο μ.Χ. αιώνα επί αυτοκράτορος Αδριανού, χωρητικότητας 12χ.θεατών και το ναό του Απόλλωνα. Την επόμενη μέρα αναχωρήσαμε για μια γνωριμία με τις Ιωνικές ακτές,και την λίμνη Μπάφα. Έτσι είδαμε τα ερείπια των αρχαίων πόλεων όπως η Μίλητος, τα Δίδυμα, η Πριήνη, η Μίλασα, ο Εύρωμος, τα Λάμπραντα, για να φθάσουμε αργά στην Αλικαρνασσό. Μέσα στο κάστρο των Ιπποτών λειτουργεί το πολύ αξιόλογο Μουσείο Υποβρύχιας Αρχαιολογίας.Η επόμενη μερα μας βρίσει στην Μαρμαρίδα την τουρκική Ριβιέρα. Η πόλη είχε τεράστια τουριστική ανάπτυξη με υπηρεσίες υψηλού επιπέδου με εκατοντάδες σκάφη στις μαρίνες.
Την άλλη μερα συνεχίσαμε με κατεύθυνση ανατολικά μέσα από δάση και τοπία αφάνταστης ομορφιάς. Στάση στο Dalyan την αρχαία Καύνο, κτισμένη στις όχθες μιας λιμνοθάλασσας, ένα από τα ειδυλλιακότερα μέρη της Λυκίας. Τα βράχια της περιοχής στολίζουν οι λαξευτοί τάφοι των Λυδών, στη φημισμένη από την αρχαιότητα νεκρόπολή της. Εντυπωσιακό και σε καλή κατάσταση το αρχαίο θέατρο. Ξεκινώντας την επομένη σε μιάμιση ώρα φτάσαμε στη Μάκρη/Fethiye.(Δ). Mια παραθαλάσσια πόλη με ωραίες ακρογιαλιές, λιμάνι με γιωτ,που βρίσκεται στην θέση της αρχαίας Τελμισσού, από τα ερείπια της οποίας σώζονται οι λαξευτοί τάφοι σε σχήμα ναών σκαλισμένοι στα βράχια με πιο σπουδαίο εκείνον του Μακεδόνα Αμύντα. Κατόπιν ανεβήκαμε προς το πολύ κοντινό Λεβίσι (Kayakoyu) καταραμένο κι εγκαταλελειμμένο χωριό. Το απόκοσμο Λεβίσι, μια πόλη φάντασμα στις πλαγιές του βουνού, που εγκατέλειψαν οι Έλληνες κάτοικοί της στην Ανταλλαγή, είναι έρημο εδώ και 81 χρόνια που αναμένεται να ζωντανέψει χάρη σε μια σειρά παρεμβάσεων που προγραμματίζει το υπουργείο Πολιτισμού. Τα μόνα από τα κτίσματα που διατηρούνται σε καλή σχετικά κατάσταση.είναι οι εκκλησιές Ταξιάρχης στον πάνω μαχαλά και στον κάτω η Παναγία Πυργιώτισσα. Ενδιάμεσα επισκεφτήκαμε τις σχεδόν ανεξερεύνητες Λυκιακές πόλεις Τλω και Πίναρα.
Συνεχίσαμε την επόμενη κατά μήκος των ακτών της Μεσογείου,και βρεθήκαμε στην Ξάνθο, την αρχαία Λυκιακή πρωτεύουσα με τον περίφημο πύργο των Αρπυιών και τα χαμένα Πάταρα, πάνω σε μια παραλία. Mεσημέρι ανήμερα της Παναγίας φτάσαμε στο Κας και ίσα που προλάβαμε το καραβάκι που θα μας μετέφερε για λίγες ώρες στο απέναντι Καστελόριζο Από το Κας την επόμενη πήραμε το καΐκι για να πάμε στο νησάκι Κέκοβα όπου υπάρχουν ερείπια Βυζαντινής πόλης και αρχαιότερων πόλεων βυθισμένα στη θάλασσα με τα γαλαζοπράσινα πεντακάθαρα νερά. Το απόγευμα φτάσαμε στα Μύρα(Demre) για να επισκεφθούμε τον περίφημο ναό και τον τάφο του Αγίου Νικολάου(Noelbaba). Λίγο μακρύτερα βρίσκεται το μεγαλοπρεπές θέατρο και η εκπληκτική νεκρόπολη λαξευμένη σε απότομη πλαγιά.Στον δρόμο μας για την Αντάλυα σταματήσαμε στην αρχαία Φασήλιδα. Στο κοσμοπολίτικο Μαιάμι της Μεσογείου την πρωτεύουσα του τουρκικού καλοκαιρινού μπορεί να παρατηρήσει κανείς τη μετάβαση από το χριστιανικό στο μουσουλμανικό πολιτισμό, καθώς αρκετές από τις εκκλησίες μετατράπηκαν σε τζαμιά. Στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Αντάλυας, εκτίθενται σημαντικές συλλογές ευρημάτων της περιοχής από την Παλαιολιθική περίοδο έως το 13ο αιώνα μ.Χ. Τα πιο σημαντικά αρχαιολογικά τεκμήρια που είναι ακόμη ορατά μέσα στην πόλη αποτελούνται από τα ελληνιστικά και ιδιαίτερα από τα ρωμαϊκά κατάλοιπά της. Μεταξύ αυτών πιο σημαντικά είναι τα ρωμαϊκά τείχη και η Πύλη του Αδριανού. Αξιοθέατο οι καταρράκτες, τα φαραωνικών διαστάσεων ξενοδοχεία,η συνοικία Kaleici, και δύο τεράστιες παραλίες.
Ενδιάμεσα επισκεφτήκαμε τη μυστηριώδη αρχαία Τερμησσό, με τις αναποδογυρισμένες σαρκοφάγους της.Συνεχίζοντας μετά το τριήμερο ανατολικότερα στη διαδρομή σταματήσαμε αρχικά να δούμε το αρχαίο θέατρο στη παραλιακή κωμόπολη Σίδη/Σελιμιγε δίπλα στην παραλία πίσω από το μικρό λιμανι, την πύλη του Βεσπασιανού, και τα ερείπια του αρχαίου ναού του Απόλλωνα, και κατόπιν στην Πέργη όπου ξεχωρίζουν τα τείχη της ακρόπολης με την πύλη του θριάμβου, το μεγαλοπρεπές θέατρο, το στάδιο και πολλοί ναοί. Στη συνέχεια πήγαμε στην κοντινή Άσπενδο αποικία των Αργείων, όπου βρίσκεται το καλύτερα διατηρημένο θέατρο της Αρχαιότητας. Επόμενη στάση η Αλάνυα. Ιδανική πόλη για διακοπές με μεγάλες παραλίες. Το πρόγραμμά μας περιλάμβανε επισκέψεις στο κάστρο στο βυζαντινό ναό του Αγ.Γεωργίου, στα στενά της πόλης, στη γειτονική αρχαία πόλη Σίδρη(Syedra) με τα ερείπια της αρχαίας ακρόπολης αλλά και την απλόχερη θέα του κόλπου της Αττάλυας.Με προορισμό την Αντάκυα Χαταυ διανύσαμε 600χλμ, με ενδιάμεσες στάσεις στο Anamur, στο Tasucu, και επίσκεψη στην αρχαία Σελεύκεια στο .Atakent στο Εrdemli και καταλήξαμε στη Μερσίνα με το μεγάλο λιμάνι και τον πανύψηλο ουρανοξύστη Mertim Tower (Μια πολύβουη πόλη πυκνοκατοικημένη με σύγχρονα κτίσματα αλλά και άπειρα δαιδαλώδη σοκκάκια,και παντού ηλιακοί συλλέκτες. Απέραντη πλαζ δίπλα στο λιμάνι και ένας αρχαίος προσβάσιμος ρωμαικός δρόμος τα αξιοσημείωτα.100 χλμ ανατολικότερα βρίσκεται η Ταρσός η γενέτειρα του Απ.Παύλου. Χαρακτηριστικό σημείο της πόλης η πύλη της Κλεοπάτρας, ο καθολικός ναός του Αγίου Παύλου(Αziz Paul Kilisesi)και το kultur parki όπου είναι αγκυροβολημένο το ναρκαλιευτικό Nesrut.
Αφήνοντας πίσω την Ταρσό και μετά τη Yenice φθάσαμε μετά από 35χλμ στα Άδανα. Κύρια γνωρίσματα αυτής της πόλης του 1,5 εκ.κατοίκων είναι ο ποταμός Seyhan που χωρίζει την πόλη στα δύο αλλά την ενώνουν οι πολλές γέφυρες, με παλαιότερη την ρωμαική πέτρινη Taskopru,τη σιδηροδρομική Demirkopru, οι πάμπολλες ψηλές πολυκατοικίες, το περίφημο τζαμί Sabanci merkez camii,το μουσείο κινηματογράφου και τα μεγάλα πάρκα. Και η γευστική πρωτεύουσα του φημισμένου κεμπάπ. Αξιόλογο το αρχαιολογικό μουσείο, και ο καθολικός ναός του Α.Παύλου. Την επομένη και πριν φτάσουμε στον τελευταίο μας σταθμό σταματήσαμε για ενα δίωρο στο Iskenderun πρώην Αλεξανδρετα. Η Αντάκυα Χαταυ σηματοδοτούσε το τέλος της μεγάλης μας περιοδείας. Την πόλη διασχίζει ο ποταμός ο Ορόντης(Asi Nehri). Το αρχαιολογικό μουσείο με τα ρωμαϊκά ψηφιδωτά που είναι μπροστά από το ποτάμι δίπλα στην πλατεία δημοκρατίας(cumhuriyet meydanı) , η παλιά αγορά ,η σκεπαστή αγορά, τα παλιά δαιδαλώδη σοκάκια με τις στοές στην παλιά πόλη, οι καταρράκτες στο Harbiye, το Habibi Neccar camii είναι τα αντιπροσωπευτικότερα σημεία της πόλης.
Η επιστροφή μας των 1800χλμ πραγματοποιήθηκε με 3 ενδιάμεσες στάσεις. Η εμπειρία ήταν μοναδική. Όσοι αγαπούν τα ταξίδια και δεν έχουν ακόμα επισκεφτεί αυτή την ‘’άλλη Ελλάδα’’ θα πρέπει να την εντάξουν σε κάποια επόμενή τους έξπδο από την Ελλάδα. Τουλάχιστον από αρχαιολογικής πλευράς έχει μέγιστο ενδιαφέρον.Αλλά όλοι θα βρουν στοιχεία της περιοχής που θα τους ενθουσιάσουν και θα τους ικανοποιήσουν απόλυτα.Η δική μου έκπληξη συνίσταται στην πληθώρα των αρχαίων θεάτρων.Για όλους σίγουρα θα υπάρχει μία διαφορετική που θα τους αποζημιώσει.
Δημήτριος Αυγέρης
Add a comment