Στα τουρκικά το ρήμα μπορώ σχηματίζεται με την προσθήκη του επιθήματος –ebil–, –abil– στο απαρέμφατο του ρήματος που λειτουργεί πλέον ως ξεχωριστό απαρέμφατο. Εάν μετά τη ρίζα του ρήματος έχουμε φωνήεν τότε χρειαζόμαστε το συνδετικό –y–.
Gelmek – Έρχομαι Gelebilmek – Μπορώ να έρθω
Η αρνητική μορφή του μπορώ
Για να σχηματίσουμε άρνηση πρέπει πρώτα να σχηματίσουμε αρνητικό απαρέμφατο. Το αρνητικό απαρέμφατο θα πρέπει να έχει την εξής μορφή:
Gelebilmemek
Επειδή όμως το απαρέμφατο γινόταν πολύ μακρύ, κάποια στιγμή κόπηκε μια συλλαβή και έμεινε απλά ένα –e- ή -a-, ανάλογα με το προηγούμενο φωνήεν.
Έτσι, τα αρνητικά απαρέμφατα διαμορφώθηκαν ως εξής
Gele(bil)memek à Gelememek (Δεν μπορώ να έρθω)
Το «μπορώ» στα Τούρκικα λειτουργεί με τα χρονικά επιθήματα όπως κάθε ρίζα του απαρεμφάτου.
Κατάφαση \ Olumlu
| Gelebilirim(Μπορώ να έρθω, να έρχομαι) | Gelebiliyorum(Μπορώ να έρχομαι – τώρα) | Gelebildim(Μπόρεσα να έρθω) |
| Gelebilirsin | Gelebiliyorsun | Gelebildin |
| Gelebilir | Gelebiliyor | Gelebildi |
| Gelebiliriz | Gelebiliyoruz | Gelebildik |
| Gelebilirsiniz | Gelebiliyorsunuz | Gelebildiniz |
| Gelebilirler | Gelebiliyorlar | Gelebildiler |
| Gelebiliyordum(Μπορούσα να έρθω) | Gelebileceğim(Θα μπορέσω να έρθω) | Gelebilmişim(Μπόρεσα να έρθω- έμμεση γνώση) |
| Gelebiliyordun | Gelebileceksin | Gelebilmişsin |
| Gelebiliyordu | Gelebilecek | Gelebilmiş |
| Gelebiliyorduk | Gelebileceğiz | Gelebilmişiz |
| Gelebiliyordunuz | Gelebileceksiniz | Gelebilmişsiniz |
| Gelebiliyorlardı | Gelebilecekler | Gelebilmişler |
Άρνηση \ Olumsuz
| Gelemem(Δεν μπορώ να έρθω, να έρχομαι) | Gelemiyorum(Δεν μπορώ να έρχομαι – τώρα) | Gelemedim(Δεν μπόρεσα να έρθω) |
| Gelemezsin | Gelemiyorsun | Gelemedin |
| Gelemez | Gelemiyor | Gelemedi |
| Gelemeyiz | Gelemiyoruz | Gelemedik |
| Gelemezsiniz | Gelemiyorsunuz | Gelemediniz |
| Gelemezler | Gelemiyorlar | Gelemediler |
| Gelemiyordum(Δεν μπορούσα να έρθω) | Gelemeyeceğim(Δεν θα μπορέσω να έρθω) | Gelememişim(Δεν μπόρεσα να έρθω- έμμεση γνώση) |
| Gelemiyordun | Gelemeyeceksin | Gelememişsin |
| Gelemiyordu | Gelemeyecek | Gelememiş |
| Gelemiyorduk | Gelemeyeceğiz | Gelememişiz |
| Gelemiyordunuz | Gelemeyeceksiniz | Gelememişsiniz |
| Gelemiyorlardı | Gelemeyecekler | Gelememişler |
Ερώτηση \ Soru
| Gelebilir miyim?(Μπορώ να έρθω, να έρχομαι;) | Gelebiliyor muyum?(Μπορώ να έρχομαι ;– τώρα) | Gelebildim mi?(Μπόρεσα να έρθω;) |
| Gelebilir misin? | Gelebiliyor musun? | Gelebildin mi? |
| Gelebilir mi? | Gelebiliyor mu? | Gelebildi mi? |
| Gelebilir miyiz? | Gelebiliyor muyuz? | Gelebildik mi? |
| Gelebilir misiniz? | Gelebiliyor musunuz? | Gelebildiniz mi? |
| Gelebilirler mi? | Gelebiliyorlar mı? | Gelebildiler mi? |
| Gelebiliyor muydum?(Μπορούσα να έρθω;) | Gelebilecek miyim?(Θα μπορέσω να έρθω;) | Gelebilmiş miyim?(Μπόρεσα να έρθω;- έμμεση γνώση) |
| Gelebiliyor muydun? | Gelebilecek misin? | Gelebilmiş misin? |
| Gelebiliyor muydu? | Gelebilecek mi? | Gelebilmiş mi? |
| Gelebiliyor muyduk? | Gelebilecek miyiz? | Gelebilmiş miyiz? |
| Gelebiliyor muydunuz? | Gelebilecek misiniz? | Gelebilmiş misiniz? |
| Gelebiliyorlar mıydı? | Gelebilecekler mi? | Gelebilmişler mi? |
Παραδείγματα
Hesabı getirebilir misiniz ? (Μπορείτε να φέρετε τον λογαριασμό;)
Yarın toplantıya katılabilecek misiniz? (Αύριο θα μπορέσετε να συμμετάσχετε στη συνάντηση;)
Beni duyabiliyor musun? (Μπορείς να με ακούσεις; \ Με ακούς;)
Ben şarkı söyleyebilirim, ama dans edemem. (Μπορώ να τραγουδήσω αλλά δεν μπορώ να χορέψω)
Geçen hafta çalışabildin mi? (Την περασμένη εβδομάδα μπόρεσες να δουλέψεις;)
Murat ne dedi, işi bitirebilmiş mi? (Τι είπε ο Μουράτ, μπόρεσε να τελειώσει την δουλειά;)
Christine
Τέλειο!! Αναλυτικό !! Πολύ βοηθητικό !!
despina
Τελειο!!!!!
elita1967
το καλυτερο σαιτ, πολυ με βοηθατε, ευχαριστω